İran ABD'ye nasıl karşılık verecek
İran'ın Orta Doğu siyasetinin mimarı olarak gösterilen General Kasım Süleymani'nin Cuma günü ABD tarafından düzenlenen bir suikast sonucunda hayatını kaybetmesinin ardından bir yandan karşılıklı tehdit ve uyarılar devam ederken, diğer yandan da diplomasi trafiğinin arttığı görülüyor.
Devrim Muhafızları İran'ın güneyindeki Kerman eyaletinden sorumlu Komutanı General Gulamali Ebuhamza, ABD'den "intikam alma haklarını" saklı tuttuklarını açıkladı.
Yarı resmi Tasnim haber ajansının bildirdiğine göre, Ebuhamza, "Hürmüz Boğazı, Batı için hayati bir nokta. Çok sayıda ABD destroyeri ve savaş gemisi bu boğazdan geçiyor. İran, bu bölgedeki ABD açısından kritik önem taşıyan hedefleri çok uzun zaman önce tespit etmişti. Bölgede ABD'ye ait 35 kadar hedef ve aynı zamanda Tel Aviv de vurabileceğimiz menzilin içinde kalıyor" dedi.
İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi, dün yaptığı olağanüstü toplantının ardından Süleymani suikastının sorumlularından "doğru zamanda, doğru yerde intikam alınacağını" söyledi.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de bugün Tahran'daki evinde Süleymani'nin ailesine bir taziye ziyaretinde bulundu.
Ruhani burada yaptığı değerlendirmede, "Amerikalılar işledikleri bu suçun sonuçlarını uzun yıllar boyunca yaşayacaklar. (Süleymani'nin) intikamı, bu bölgeden Amerika'nın pis elinin sonsuza kadar çektirildiği gün alınmış olacak" diye konuştu.
İran Parlamentosu Güvenlik Komitesi Başkanı Mujtaba Zulnur, verecekleri tepkinin duygusal olmayacağını belirtti.
Zulnur, "Hedefimiz sadece ama sadece intikam almak, savaş başlatmak değil. Savaş başlatan taraf asla biz olmayız" dedi.
ABD'li yetkililer de İran'ın Orta Doğu'daki hedeflere yönelik misilleme bulunmasını beklediklerini sinyallerini verirken, İç Güvenlik Bakanlığı da siber saldırı uyarısı yaptı.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, dün yaptığı açıklamada, ABD'nin kendisine yönelik herhangi bir yakın tehdit durumunun söz konusu olmadığını, İran'ın tehditlerinin daha çok Orta Doğu'daki Amerikan varlıklarına yönelik olduğunu söyledi.
İç Güvenlik Bakanlığı da yaptığı açıklamada, ülke sınırları içinde herhangi bir belirgin ve güvenilir bir tehdit olmadığını söyledi.
Bakanlık, "Bununla birlikte, anavatanımıza yönelik her türlü tehdidin tamamının karşısına çıkmaya ve mücadele etmeye hazırız" dedi.
New York Times gazetesi, İç Güvenlik Bakanlığı'nda saldırının ardından olası tehditler ve alınabilecek önlemlerle ilgili bir dizi toplantı yapıldığını bildirdi.
Haberde, Bakanlığın ayrıca, Ulusal Terör Tavsiye Sistemi'nde güncelleme yaparak, İran'dan siber saldırı gelme olasılığına dair uyarıyı da eklemeyi düşündüğü belirtildi.
Bakanlığın Siber Güvenlik Bölümünün Direktörü Christopher C. Krebs, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, kritik bilgi-işlem sistemlerine dikkat edilmesi ve kötü amaçlı erişimlere karşı yakından takip edilmesi gerektiğini söyledi.
Ayrıca, New York ve Los Angeles gibi bazı büyük şehirlerde güvenlik önlemlerinin artırılacağı açıklandı.
Diplomasi trafiği yoğunlaştı
ABD'nin Süleymani'yi öldürmesinin ardından çok sayıda diplomatik görüşme gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bugün hem İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani hem de Irak Cumhurbaşkanı Berham Salih ile telefonda bir görüşme yaptı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD'li Bakan Pompeo ile görüştü. Çavuşoğlu'nun görüştüğü bir diğer isim de Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov oldu.
Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, görüşmede Lavrov'un ABD'nin bu eyleminin uluslararası hukukun ağır bir ihlali olduğunu söylediği belirtildi.
Açıklamaya göre, bakanlar ABD'nin eylemlerinin Orta Doğu'da barış ve istikrar açısından çok ciddi sonuçlar doğurabileceği konusunda görüş birliğine vardı.
Lavrov, İranlı mevkidaşı Cevad Zarif ile son durumu değerlendirdi. Çavuşoğlu da gün içerisinde Zarif ile de ayrıca bir görüşme yaptı.
Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdul Rahman es-Sani, gerilimi düşürme amacıyla görüşmeler yapmak züere İran'a gitti. Sani, burada Zarif ile biraraya geldi.
İki bakanın Süleymani'nin öldürülmesi ve Irak'ta ortaya çıkan yeni durumu görüştükleri açıklandı. Görüşmenin ardından Sani, Ruhani ile de bir araya geldi.
Zarif'in telefonda görüştüğü bir diğer isim de Çin Dışişleri Wang Yi oldu.
Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, görüşmede Wang'ın Zarif'e, "ABD'nin bu tehlikeli askeri operasyonu, uluslararası ilişkilerin en temel kurallarını ihlal ediyor ve bölgesel gerilim ile karışıklı artırma niteliği taşıyor" dediği belirtildi.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Laudrian'ın da Alman ve Çinli mevkidaşlarıyla Süleymani suikastı sonrası Orta Doğu'da artan tansiyon ve son gelişmeleri görüştüğü açıklandı.